QUYỂN THỨ NHỨT
Đời Diêu Tần ngài Tam-Tạng Pháp-Sư Cưu-Ma-La-Thập vâng chiếu dịch
Tỳ Kheo Thích Trí Tịnh Việt Dịch
KINH DIỆU PHÁP LIÊN HOA
PHẨM "PHƯƠNG-TIỆN" (1) THỨ HAI
1. Lúc bấy giờ, đức Thế-Tôn từ chánh định an lành mà dậy, Bảo ngài Xa-Lợi-Phất: "Tri-huệ của các đức Phật rất sâu vô-lượng, môn trí-huệ đó khó hiểu khó vào, tất cả hàng Thanh-Văn cùng Bich-Chi-Phật đều không biết được. V́ sao?
Phật đă từng gần gũi trăm ngh́n muôn ức vô số các đức Phật, trọn tu vô-lượng đạo pháp của các đức Phật, dơng mănh tinh tấn, danh tốt đồn khắp, trọn nên pháp rất sâu chưa từng có, theo thời nghi mà nói pháp ư thú khó hiểu.
Xá-Lợi-Phất! Từ ta thành Phật đến nay, các món nhơn-duyên, các món thí-dụ, rộng nói ngôn giáo, dùng vô số phương tiện d́u dắt chúng sanh, làm cho xa ĺa ḷng chấp. V́ sao? Đức Như-Lai đă đầy đũ phương tiện, tri kiến và ba-la-mật.
Xá-Lợi-Phất! Tri kiến của Như-Lai rộng lớn sâu xa, đức vô lương vô ngại lực, vô sở-úy, thiền-định, giải thoát tam-muội, đều sâu vào không ngằn mé, trọn nên tất cả pháp chưa từng có.
Xá-Lợi-Phất! Như-Lai hay các món phân biệt, khéo nói các pháp lời lẽ êm dịu vui đẹp ḷng chúng.
Xá-Lợi-Phất! Tóm yếu mà nói đó, vô lượng vô biên pháp vị-tằng-hữu, đức Phật thảy đều trọn nên.
2. Thôi Xá-Lợi-Phất! Chẳng cần nói nữa. V́ sao? V́ pháp khó hiểu ít có thứ nhứt mà Phật trọn nên đó, chỉ có Phật cùng Phật mới có thể thấu tột tướng chơn thật của các pháp, nghĩa là các pháp: Tướng như vậy, Tánh như vậy, Thể như vậy, Lực như vậy, Tác như vậy, Nhơn như vậy, Duyên như vậy, Quả như vậy, Báo như vậy, Trước sau rốt ráo như vậy.
Bấy giờ, đức Thế-Tôn muốn tuyên lại nghĩa trên mà nói kệ rằng:
3. Đấng Thế-Hùng khó lường
Các Trời cùng người đời
Tất cả loài chúng sanh
Không ai hiểu được Phật
Trí lực, vô sở-úy
Giải thoat các tam-muội
Các pháp khác của Phật
Không ai so lường được.
Vốn từ vô số Phật
Đầy đủ tu các đạo
Pháp nhiệm mầu rất sâu
Khó thấy khó rơ được.
Trong vô lượng ức kiếp
Tu các đạo đó rồi
Đạo tràng đặng chứng quả
Ta đều đă thấy biết.
Quả báo lớn như vậy
Các món tánh tướng nghĩa
Ta cùng mười phương Phật
Mới biết được việc đó.
4. Pháp đó không chỉ được
Vắng bặt tướng nói năng
Các loài chúng sanh khác
Không có ai hiểu đặng
Trừ các chúng Bồ-tát
Người sức tin bền chặt
Các hàng đệ-tử Phật
Từng cúng dường các Phật
Tất cả lậu đă hết
Trụ thân rốt sau nầy
Các hạng người vậy thảy
Sức họ không kham được.
Giả sử đầy thế gian
Đều như Xá-Lợi-Phất
Và các đệ-tử khác
Cùng suy chung so lường
Cũng lại chẳng biết được.
Bực Duyên-Giác trí lanh
Vô-lậu thân rốt sau
Cũng đầy mười phương cơi
Số đông như rừng tre,
Hạng nầy chung một ḷng
Trong vô-lượng ức kiếp
Muốn xét Phật thật trí
Chẳng biết được chút phần.
Bồ-tát mới phát tâm
Cúng dường vô số Phật
Rơ thấu các nghĩa thú
Lại hay khéo nói Pháp
Đông đầy mười phương cơi
Như lúa, mè, tre, lau
Một ḷng dùng trí mầu
Trải số kiếp hằng sa
Thảy đều chung suy lường
Chẳng biết được trí Phật
Hàng bất thối Bồ-tát
Số đông như hằng sa
Một ḷng chung suy cầu
Cũng lại chẳng hiểu được.
5. Lại bảo Xá-Lợi-Phất
Pháp nhiệm mầu rất sâu
Vô-lậu khó nghĩ bàn
Nay ta đă đặng đủ
Chỉ ta biết tướng đó
Mười phương Phật cũng vậy.
Xá-Lợi-Phất phải biết
Lời Phật nói không khác
Với pháp của Phật nói
Nên sanh sức tin chắc
Pháp của Phật lâu sau
Cần phải nói chơn thật.
Bảo các chúng Thanh-Văn
Cùng người cầu Duyên-Giác
Ta khiến cho thoát khổ
Đến chứng đặng Niết-Bàn
Phật dùng sức phương tiện
Dạy cho ba thừa giáo
Chúng sanh nơi nơi chấp
Dắt đó khiến ra khỏi.
6. Khi đó trong đại chúng có hàng Thanh-Văn lậu-tận A-la-hán, ngài A-Nhă-Kiều-Trần-Như v.v... một ngh́n hai trăm người và các Tỳ-kheo, Tỳ-kheo ni, Cận-sự nam cùng Cận-sư nữ, hạng người phát tâm Thanh-Văn, Duyên-Giác, đều nghĩ rằng: "Hôm nay đức Phật cớ chi lại ân cần ngợi khen phương tiện mà nói thế này: Pháp của Phật chứng rất sâu khó hiểu, tất cả hàng Thanh-Văn cùng Duyên-Giác không thể đến được".
Đức Phật nói một nghĩa giải thoát, chúng ta cũng chứng được pháp đó đến nơi Niết-Bàn, mà nay chẳng rơ nghĩa đó về đâu?
7. Lúc ấy, ngài Xá-Lợi-Phất biết ḷng nghi của bốn chúng, chính ḿnh cũng chưa rơ, liền bạch Phật rằng: "Thưa Thế-Tôn! Nhơn ǵ duyên ǵ mà Phật ân cần khen ngợi pháp phương tiện thứ nhứt nhiệm mầu rất sâu khó hiểu của các đức Phật?.
Con từ trước đến nay chưa từng nghe Phật nói điều đó, hôm nay bốn chúng thảy đều có ḷng nghi. Cúi xin đức Thế-Tôn bày nói việc đó. Cớ ǵ mà đức Thế-Tôn ân cần khen ngợi pháp nhiệm mầu rất sâu khó hiểu?".
Khi đó ngài Xá-Lợi-Phất muốn tuyên lại nghĩa trên mà nói kệ rằng:
8. Đấng Huệ-Nhật Đại-Thánh
Lâu mới nói pháp này,
Tự nói pháp ḿnh chứng
Lực, vô-úy, tam-muội,
Thiền-định, giải-thoát thảy
Đều chẳng nghĩ bàn được.
Pháp chứng nơi đạo tràng
Không ai hỏi đến đặng
Ư con khó lường được
Cũng không ai hay hỏi.
Không hỏi mà tự nói
Khen ngợi đạo ḿnh làm
Các đức Phật chứng đặng
Trí-huệ rất nhiệm mầu.
Hàng vô-lậu La-Hán
Cùng người cầu Niết-Bàn
Nay đều sa lưới nghi
Phật cớ chi nói thế?
Hạng người cầu Duyên-Giác.
Tỳ-kheo, Tỳ-kheo-ni,
Các Trời, Rồng, Quỷ, Thần
Và Càn-thác-bà thảy
Ngó nhau cưu ḷng nghi
Nh́n trông đấng Túc-Tôn,
Việc đó là thế nào
Xin Phật v́ dạy cho?
Trong các chúng Thanh-Văn
Phật nói con hạng nhứt
Nay con nơi trí ḿnh
Nghi lầm không rơ được
V́ là pháp rốt ráo
V́ là đạo Phật làm
Con từ miệng Phật sanh
Chắp tay nh́n trông chờ.
Xin ban tiếng nhiệm mầu
Liền v́ nói như thiệt
Các Trời, Rồng, Thần thảy
Số đông như hằng sa
Bồ-tát cầu thành Phật
Số nhiều có tám muôn
Lại những muôn ức nước
Vua Chuyển-Luân-Vương đến.
Đều ḷng kính chắp tay
Muốn nghe đạo đầy đủ.
9. Khi đó đức Phật bảo ngài Xá-Lợi-Phất: "Thôi thôi! Chẳng nên nói nữa, nếu nói việc đó tất cả trong đời các Trời và Người đều sẽ kinh sợ nghi ngờ".
10. Ngài Xá-Lợi-Phất lại bạch Phật rằng: "Thưa Thế-Tôn! Cúi xin nói đó, cúi xin nói đó. V́ sao? Trong hội đây có vô số trăm ngh́n muôn ức a-tăng-kỳ chúng sanh đă từng gặp các đức Phật, các căn mạnh lẹ, trí huệ sáng suốt, được nghe Phật dạy chắc có thể kính tin".
Lúc ấy, ngài Xá-Lợi-Phất muốn tuyên lại nghĩa này mà nói kệ rằng:
Đấng Pháp-Vương Vô-thượng
Xin nói, nguyện đừng lo
Vô-lượng chúng hội đây
Có người hay kính tin.
11. Đức Phật lại ngăn Xá-Lợi-Phất "Nếu nói việc đó th́ tất cả trong đời, Trời, Người, A-tu-la đều kinh nghi, Tỳ-kheo Tăng-thượng-mạn sẽ phải sa vào hầm lớn".
Khi đó đức Thế-Tôn nói kệ rằng:
Thôi thôi! Chẳng nên nói
Pháp ta diệu khó nghĩ
Những kẽ Tăng-thượng-mạn
Nghe ắt không kính tin.
12. Lúc ấy ngài Xá-Lợi-Phất bạch Phật rằng: Thưa Thế-Tôn! Cúi xin nói đó, cúi xin nói đó. Nay trong hội nầy hạng người sánh bằng con có trăm ngh́n muôn ức. Đời đời đă từng theo Phật học hỏi, những người như thế chắc hay kính tin lâu dài an ổn nhiều điều lợi ích.
Khi đó ngài Xá-Lợi-Phất, muôn tuyên lại nghĩa trên mà nói kệ rằng:
Đấng Vô-Thượng lưỡng-túc
Xin nói pháp đệ nhứt
Con là trưởng tử Phật
Xin thương phân biệt nói.
Vô-lượng chúng hội đây
Hay kính tin pháp nầy
Đời đời Phật đă từng
Giáo hóa chúng như thế
Đều một ḷng chắp tay
Muốn nghe lănh lời Phật.
Chúng con ngh́n hai trăm
Cùng hạng cầu Phật nọ
Nguyện Phật v́ chúng nầy
Cúi xin phân biệt nói
Chúng đây nghe pháp ấy
Thời sanh ḷng vui mừng.
13. Bấy giờ, đức Thế-Tôn bảo ngài Xá-Lợi-Phất: "Ông đă ân cần ba phen thưa thỉnh đâu đặng chẳng nói, ông nay lóng nghe khéo suy nghĩ nhớ đó, ta sẽ v́ ông Phân biệt giải nói".
14. Khi đức Phật nói lời đó, trong hội có các Tỳ-kheo, Tỳ-kheo-ni, Cận-sự-nam, Cận-sự-nữ, cả thảy năm ngh́n người, liền từ chỗ ngồi đứng dậy lễ Phật mà lui về. V́ sao? V́ bọn người này gốc tội sâu nặng cùng Tăng-thượng-man, chưa đặng mà nói đă đặng, chưa chứng mà cho đă chứng, có lỗi dường ấy, cho nên không ở lại. Đức Thế-Tôn yên lặng không ngăn cản.
15. Bấy giờ, đức Phật bảo ngài Xá-Lợi-Phất: "Trong chúng ta đây không c̣n cành lá, rặt có hột chắc. Xá-Lợi-Phất! Những gă tăng thượng mạn như vậy lui về cũng là tốt. Ông nay nên khéo nghe ta sẽ v́ ông mà nói".
Ngài Xá-Lợi-Phất bạch rằng: "Vâng thưa Thế-Tôn con nguyện ưa muốn nghe".
16. Đức Phật bảo ngài Xá-Lợi-Phất: "Pháp mầu như thế, các đức Phật Như-Lai đến khi đúng thời mới nói, như bông Linh-thoại đến thời tiết mới hiện một lần". Xá-Lợi-Phất! Các ông nên tin lời của Phật nói không hề hư vọng.
17. Xá-Lợi-Phất! Các đức Phật theo thời nghi nói pháp ư-thú khó hiểu. V́ sao? Ta dùng vô số phương tiện các món nhơn duyên, lời lẽ thí-dụ diễn nói các pháp.
Pháp đó không phải là suy lường phân biệt mà có thể hiểu, chỉ có các đức Phật mới biết được đó. V́ sao? Các đức Phật Thế-Tôn, chỉ do một sự nhơn duyên lớn mà hiện ra nơi đời.
Xá-Lợi-Phất! Sao nói rằng các đức Phật Thế-Tôn chỉ do một sự nhơn duyên lớn mà hiện ra nơi đời? Các đức Phật Thế-Tôn v́ muốn cho chúng sanh khai tri kiến Phật để đặng thanh-tịnh mà hiện ra nơi đời; v́ muốn chỉ tri kiến Phật cho chúng sanh mà hiện ra nơi đời; v́ muốn cho chúng sanh tỏ ngộ tri kiến Phật mà hiện ra nơi đời; v́ muốn cho chúng sanh chứng vào đạo tri kiến Phật mà hiện ra nơi đời.
Xá-Lợi-Phất! Đó là các đức Phật do v́ một sự nhân duyên lớn mà hiện ra nơi đời.
18. Đức Phật bảo ngài Xá-Lợi-Phất: "Các đức Phật Như-Lai chỉ giáo hóa Bồ-tát, những điều làm ra thường v́ một việc: chỉ đem tri kiến Phật chỉ cho chúng sanh tỏ ngộ thôi".
Xá-Lợi-Phất! Đức Như-Lai chỉ dùng một Phật thừa mà v́ chúng sanh nói pháp, không có các thừa hoặc hai hoặc ba khác.
19. Xá-Lợi-Phất! Pháp của tất cả các đức Phật ở mười phương cũng như thế.
Xá-Lợi-Phất! Thuở quá khứ các đức Phật dùng vô-lượng vô số phương tiện các món nhơn duyên lời lẽ thí-dụ mà v́ chúng sanh diễn nói các pháp. V́ pháp đó đều là một Phật thừa, nên các chúng sanh đó theo chư Phật nghe pháp rốt ráo đều đặng chứng "Nhứt-thiết chủng-trí".
Xá-Lợi-Phất! Thuở vị lai, các đức Phật sẽ ra đời cũng dùng vô-lượng vô số phương tiện các món nhơn duyên lời lẽ thí dụ mà v́ chúng sanh diễn nói các pháp, v́ pháp ấy đều là một Phật thừa, nên các chúng sanh đó theo Phật nghe pháp rốt ráo đều đặng chứng "Nhứt-thiết chủng-trí".
Xá-Lợi-Phất! Hiện tại nay, trong vô-lượng trăm ngh́n muôn ức cơi Phật ở mười phương, các đức Phật Thế-Tôn nhiều điều lợi ích an vui cho chúng sanh. Các đức Phật đó cũng dùng vô-lượng vô số phương tiện các món nhơn duyên lời lẽ thí dụ mà v́ chúng sanh diễn nói các pháp, v́ pháp đó đều là một Phật thừa, các chúng sanh ấy theo Phật nghe pháp rốt ráo đều đặng chứng "Nhứt-thiết chủng-trí".
Xá-Lợi-Phất! Các đức Phật đó chỉ giáo hóa Bồ-tát, v́ muốn đem tri kiến Phật mà chỉ cho chúng sanh, v́ muốn đem tri kiến Phật cho chúng sanh tỏ ngộ, v́ muốn làm cho chúng anh chứng vào tri kiến Phật vậy.
Xá-Lợi-Phất! Nay ta cũng lại như thế, rơ biết các chúng sanh có những điều ưa muốn, thân tâm mê chấp, ta tùy theo bổn tánh kia dùng các món nhơn duyên lời lẽ thí dụ cùng sức phương tiện mà v́ đó nói pháp.
Xá-Lợi-Phất! Như thế đều v́ chứng đặng một Phật thừa "Nhứt-thiết chủng-trí".
20. Xá-Lợi-Phất! Trong cơi nước ở mười phương c̣n không có hai thừa hà huống có ba!
Xá-Lợi-Phất! Các đức Phật hiện ra trong đời ác năm trược, nghĩa là: kiếp trược, phiền-năo trược, chúng sanh trược, kiến trược, mạng trược. Như thế Xá-Lợi-Phất, lúc kiếp loạn trược chúng sanh nhơ nặng, bỏn xẻn, tham lam, ghét ganh, trọn nên các căn chẳng lành, cho nên các đức Phật dùng sức phương tiện, nơi một Phật thừa, phân biệt nói thành ba.
21. Xá-Lợi-Phất! Nếu đệ tử ta tự cho ḿnh là A-La-Hán cùng Duyên-Giác, mà không nghe không biết việc của các đức Phật Như-Lai chỉ giáo hóa Bồ-tát, người nầy chẳng phải đệ tử Phật, chẳng phải A-la-hán, chẳng phải Duyên-giác.
Lại nữa Xá-Lợi-Phất! Các Tỳ-kheo, Tỳ-kheo-ni đó tự cho ḿnh đă đặng A-la-hán, là thân rốt sau rốt ráo Niết-bàn, bèn chẳng lại chí quyết cầu đạo Vô-thượng Chánh-đẳng Chánh-giác. Nên biết bọn đó là kẻ Tăng-thượng-mạn. V́ sao? Nếu có Tỳ-kheo thiệt chứng quả A-la-hán mà không tin pháp nầy, quyết không có lẽ ấy, trừ sao khi Phật diệt độ, hiện tiền không Phật. V́ sao? Sau khi Phật diệt độ, những kinh như thế, người hay thọ tŕ đọc tụng hiểu nghĩa rất khó có đặng, nếu gặp đức Phật khác, ở trong pháp nầy bèn đặng hiểu rơ.
Xá-Lợi-Phất! Các ông nên một ḷng tin hiểu thọ tŕ lời Phật dạy. Lời các đức Phật Như-Lai nói không hư vọng, không có thừa nào khác, chỉ có một Phật thừa thôi.
Khi ấy đức Thê-Tôn muốn tuyên lại nghĩa nầy mà nói kệ rằng:
22. Tỳ-kheo, Tỳ-kheo-ni
Cưu ḷng tăng-thượng-mạn
Cận-sự-nam ngă mạn
Cận-sự-nữ chẳng tin,
Hàng bốn chúng như thế
Số kia có năm ngh́n
Chẳng tự thấy lỗi ḿnh
Nơi giới có thiếu sót
Tiếc giữ tội quấy ḿnh
Trí nhỏ đó đă ra,
Bọn cám tấm trong chúng
Oai đức Phật phải đị
Gă đó kém phước đức
Chẳng kham lảnh pháp nầy
Chúng nay không cành lá
Chỉ có những hột chắc.
23. Xá-Lợi-Phất khéo nghe!
Pháp của các Phật đặng
Vô lượng sức phương tiện
Mà v́ chúng sanh nói.
Tâm của chúng sanh nghĩ
Các món đạo ra làm
Bao nhiêu những tánh dục
Nghiệp lành dữ đời trước,
Phật biết hết thế rồi
Dùng các duyên thí dụ
Lời lẽ sức phương tiện
Khiến tất cả vui mừng.
Hoặc là nói khế kinh
Cô khởi cùng bổn sự
Bổn sanh, vị-tằng-hữu
Cũng nói những nhơn duyên
Thí dụ và trùng tụng
Luận nghị cộng chín kinh.
Căn độn ưa pháp nhỏ
Tham chấp nơi sanh tử
Nơi vô lượng đức Phật
Chẳng tu đạo sâu mầu
Bị các khổ năo loạn
V́ đó nói Niết-bàn,
Ta bày phương tiện đó
Khiến đều vào huệ Phật.
Chưa từng nói các ông
Sẽ đặng thành Phật đạo
Sở dĩ chưa từng nói
V́ giờ nói chưa đến,
Nay chính là đến giờ
Quyết định nói đại thừa.
24. Chín bộ pháp của ta
Thuận theo chúng sanh nói
Vào đại thừa làm gốc
Nên mới nói kinh nầy.
Có Phật tử tâm tịnh
Êm diệu cũng căn lợi,
Nơi vô lượng các Phật
Mà tu đạo sâu mầu,
V́ hàng Phật tử nầy
Nói kinh đại thừa đây.
Ta ghi cho người đó
Đời sau thành Phật đạo
Bởi thâm tâm niệm Phật
Tu tŕ tịnh giới vậy
Hạng này nghe thành Phật
Rất mừng đầy khắp ḿnh,
Phật biết tâm của kia
Nên v́ nói đại thừa.
Thanh-Văn hoặc Bồ-Tát,
Nghe ta nói pháp ra
Nhẫn đến một bài kệ
Đều thành Phật không nghi.
25. Trong cơi Phật mười phương
Chỉ có một thừa pháp
Không hai cũng không ba
Trừ Phật phương tiện nói
Chỉ dùng danh tự giả
Dắt dẫn các chúng sanh
V́ nói trí huệ Phật.
Các Phật ra nơi đời
Chỉ một việc này thiệt
Hai thứ chẳng phải chơn.
Trọn chẳng đem tiểu thừa
Mà tế độ chúng sanh,
Phật tự trụ đại thừa
Như pháp của ḿnh đặng
Định, huệ, lực trang nghiêm
Dùng đây độ chúng sanh.
Tự chứng đạo vô thượng
Pháp b́nh đẳng đại thừa
Nếu dùng tiểu thừa độ
Nhẫn đến nơi một người
Thời ta đọa san tham
Việc ấy tất không được,
Nếu người tin về Phật
Như-Lai chẳng dối gạt
Cũng không ḷng tham ganh
Dứt ác trong các pháp,
Nên Phật ở mười phương
Mà riêng không chổ sợ.
Ta dùng tướng trang nghiêm
Ánh sáng soi trong đời
Đấng vô lượng chúng trọng
V́ nói thiệt tướng ấn.
26. Xá-Lợi-Phất! Nên biết!
Ta vốn lập thệ nguyện
Muốn cho tất cả chúng
Bằng như ta không khác,
Như ta xưa đă nguyện
Nay đă đầy đủ rồi
Độ tất cả chúng sanh
Đều khiến vào Phật đạo.
Nếu ta gặp chúng sanh
Dùng Phật đạo dạy cả
Kẻ vô trí rối sai
Mê lầm không nhận lời.
Ta rơ chúng sanh đó
Chưa từng tu cội lành
Chấp chặc nơi ngũ dục
V́ si ái sanh khổ,
Bởi nhân duyên các dục
Sa vào ba đường dữ
Xoay lăn trong sáu nẻo
Chịu đủ những khổ độc,
Thân mọn thọ bào thai
Đời đời tăng trưởng luôn
Người đức mỏng ít phước
Các sự khổ bức ngặt
Vào rừng rậm tà kiến
Hoặc chấp có, chấp không
Nương gá các chấp nầy
Đầy đủ sáu mươi hai
Chắp chặt pháp hư vọng
Bền nhận không bỏ đặng
Ngă mạn tự khoe cao
Dua nịnh ḷng không thiệt
Trong ngh́n muôn ức kiếp
Chẳng nghe danh tự Phật
Cũng chẳng nghe chánh pháp
Người như thế khó độ.
27. Cho nên Xá-Lợi-Phất!
Ta v́ bày phương tiện
Nói các đạo dứt khổ
Chỉ cho đó Niết-bàn,
Ta dầu nói Niết-bàn
Cũng chẳng phải thiệt diệt,
Các pháp từ bổn lai
Tướng thường tự vắng lặng
Phật tử hành đạo rồi
Đời sau đặng thành Phật.
Ta có sức phương tiện
Mở bày khắp ba thừa.
Tất cả các Thế-Tôn
Đều nói đạo nhứt thừa
Nay trong đại chúng nầy
Đều nên trừ nghi lầm
Lời Phật nói không khác
Chỉ một, không hai thừa.
28. Vô số kiếp đă qua
Vô lượng Phật diệt độ
Trăm ngh́n muôn ức Phật
Số nhiều không lường được.
Các Thế-Tôn như thế
Các món duyên thí dụ
Vô số ức phương tiện
Diễn nói các pháp tướng,
Các đức Thế-Tôn đó
Đều nói pháp nhứt thừa
Độ vô lượng chúng sanh
Khiến vào nơi Phật đạo
Lại các đại thánh chúa
Biết tất cả thế gian
Trời người loài quần sanh
Thâm tâm chổ ưa muốn
Bèn dùng phương tiện khác
Giúp bày nghĩa đệ nhứt.
29. Nếu có loài chúng sanh
Gặp các Phật quá khứ
Hoặc nghe pháp bố-thí
Hoặc tŕ giới nhẫn-nhục
Tinh-tấn, thiền, trí thảy
Các món tu phước huệ,
Những người như thế đó
Đều đă thành Phật đạo
Sau các Phật diệt độ
Nếu người ḷng lành dịu
Các chúng sanh như thế
Đều đă thành Phật đạo.
30. Các Phật diệt độ rồi
Người cúng dường Xá-lợi
Dựng muôn ức thứ tháp
Vàng, bạc và pha-lê
Xa-cừ cùng mă-năo
Ngọc mai-khôi, lưu-ly
Thanh-tịnh rộng nghiêm sức
Trau giồi nơi các tháp,
Hoặc có dựng miếu đá
Chiên-đàn và trầm-thủy
Gỗ mật cùng gỗ khác
Gạch ngói bùn đất thảy,
Hoặc ở trong đồng trống
Chứa đất thành miểu Phật
Nhẫn đến đồng tử giỡn
Nhóm cát thành tháp Phật,
Những hạng người như thế
Đều đă thành Phật đạo.
31. Nếu như người v́ Phật
Xây dựng các h́nh tượng
Chạm trổ thành các tướng
Đều đă thành Phật đạo.
Hoặc dùng bảy báu làm
Thau, đồng bạch, đồng đỏ
Chất nhôm cùng ch́ kẽm
Sắt, gỗ cùng với bùn
Hoặc dùng keo, sơn, vải
Nghiêm sức làm tượng Phật
Những người như thế đó
Đều đă thành Phật đạo
Vẽ vời làm tượng Phật
Trăm tướng phước trang-nghiêm
Tự làm hoặc bảo người
Đều đă thành Phật đạo.
Nhẫn đến đồng tử giỡn
Hoặc cỏ cây và bút
Hoặc lấy móng tay ḿnh
Mà vẽ làm tượng Phật
Những hạng người như thế
Lần lần chứa công đức
Đầy đủ tâm đại-bi
Đều đă thành Phật đạo
Chỉ dạy các Bồ-tát
Độ thoát vô lượng chúng.
32. Nếu người nơi tháp miếu
Tượng báu và tượng vẽ
Dùng hoa, hương, phan, lọng
Ḷng kính mà cúng dường
Hoặc khiến người trổi nhạc
Đánh trống, thổi sừng ốc
Tiêu, địch, cầm, không-hầu
Tỳ-bà, chụp-chơa đồng
Các tiếng hay như thế
Đem dùng cúng dường hết
Hoặc người ḷng vui mừng
Ca ngâm then đức Phật
Nhẫn đến một tiếng nhỏ
Đều đă thành Phật đạo.
33. Nếu người ḷng tán loạn
Nhẫn đến dùng một bông
Cúng dường nơi tượng vẽ
Lần thấy các đức Phật
Hoặc có người lễ lạy
Hoặc lại chỉ chắp tay
Nhẫn đến giơ một tay
Hoặc lại hay cúi đầu
Dùng dây cúng dường tượng
Lần thấy vô lượng Phật
Tự thành đạo vô thượng
Rộng độ chúng vô số
Vào Vô-dư Niết-bàn
Như củi hết lửa tắt.
Nếu người ḷng tán loạn
Vào nơi trong tháp miếu
Một xưng Nam-mô Phật
Đều đă thành Phật đạo
Nơi các Phật quá khư
Tại thế, hoặc diệt độ
Có người nghe pháp nầy
Đều đă thành Phật đạo.
34. Các Thế-Tôn vị-lai
Số nhiều không thể lường
Các đức Như-Lai đó
Cùng phương tiện nói pháp.
Tất cả các Như-Lai
Dùng vô lượng phương tiện
Độ thoát các chúng sanh
Vào trí vô-lậu Phật.
Nếu có người nghe pháp
Không ai chẳng thành Phật.
Các Phật vốn thệ nguyện
Ta tu hành Phật đạo
Khắp muốn cho chúng sanh
Cũng đồng đặng đạo này.
Các Phật đời vị-lai
Dầu nói trăm ngh́n ức
Vô số các pháp môn
Kỳ thiệt v́ nhứt thừa.
Các Phật Lưỡng-Túc-Tôn
Biết pháp thường không tánh
Giống Phật theo duyên sanh
Cho nên nói nhứt thừa.
Pháp đó trụ ngôi pháp
Tướng thế gian thường c̣n
Nơi đạo tràng biết rồi
Đức Phật phương tiện nói.
Hiện tại mười phương Phật
Của trời người cúng dường
Số nhiều như hằng sa
Hiện ra nơi thế gian
V́ an ổn chúng sanh
Cũng nói pháp như thế.
Biết vắng bặt thứ nhứt
Bởi dùng sức phuong tiện
Dầu bày các món đạo
Kỳ thiệt v́ Phật thừa.
Biết các hạnh chúng sanh
Thâm tâm nó nghĩ nhớ
Nghiệp quen từ quá khứ
Tánh dục, sức tinh-tấn
Và các căn lợi độn
Dùng các món nhơn duyên
Thí-dụ cùng lời lẽ
Tùy cơ phương tiện nói.
35. Ta nay cũng như vậy
V́ an ổn chúng sanh
Dùng các món pháp môn
Rao bày nơi Phật đạo
Ta dùng sức trí-huệ
Rơ tánh dục chúng sanh
Phương tiện nói các pháp
Đều khiến đặng vui mừng.
Xá-Lợi-Phất nên biết!
Ta dùng mắt Phật xem
Thấy sáu đường chúng sanh
Nghèo cùng không phước huệ
Vào đường hiểm sanh tử
Khổ nối luôn không dứt
Sâu tham nơi ngũ dục
Như trâu "mao" mến đuôi
Do tham ái tự che
Đui mù không thấy biết
Chẳng cầu Phật thế lớn
Cùng pháp dứt sự khổ
Sâu vào các tà kiến
Lấy khổ muốn bỏ khổ
Phật v́ chúng sanh này
Mà sanh ḷng đại bi.
36. Xưa ta ngồi đạo tràng
Xem cây cùng kinh hành
Trong hai mươi mốt ngày
Suy nghĩ việc như vầy:
Trí-huệ của ta đặng
Vi diệu rất thứ nhứt
Chúng sanh các căn chậm
Tham vui si làm mù
Các hạng người như thế
Làm sao mà độ đặng?
Bấy giờ các Phạm-Vương
Cùng các trời Đế-Thích
Bốn Thiên-Vương hộ đời
Và Trời Đại-Tự-Tại
Cùng các Thiên chúng khác
Trăm ngh́n ức quyến thuộc
Chắp tay cung kính lễ
Thỉnh ta chuyễn pháp-luân.
Ta liền tự suy nghĩ
Nếu chỉ khen Phật thừa
Chúng sanh ch́m nơi khổ
Không thể tin pháp đó
Do phá pháp không tin
Rớt trong ba đường dữ
Ta thà không nói pháp
Mau vào cơi Niêt-bàn.
Liền nhớ Phật quá khứ
Thực hành sức phương tiện
Ta nay chứng đặng đạo
Cũng nên nói ba thừa.
37. Lúc ta nghĩ thế đó
Mười phương Phật đều hiện
Tiếng Phạm an ủi ta
Hay thay! Đức Thích-Ca
Bực đạo sư thứ nhứt
Đặng pháp Vô-thượng ấy
Tùy theo tất cả Phật
Mà dùng sức phương tiện
Chúng ta cũng đều đặng
Pháp tối diệu thứ nhứt
V́ các loại chúng sanh
Phân biệt nói ba thừa.
Trí kém ưa pháp nhỏ
Chẳng tự tin thành Phật
Cho nên dùng phương tiện
Phân biệt nói các quả
Dầu lại nói ba thừa
Chỉ v́ dạy Bồ-tát.
38. Xá-Lợi-Phất nên biết!
Ta nghe các đức Phật
Tiếng nhiệm mầu rất sạch
Xưng "Nam-mô chư Phật"!
Ta lại nghĩ thế nầy
Ta ra đời trược ác
Như các Phật đă nói
Ta cũng thuận làm theo
Suy nghĩ việc đó rồi
Liền đến thành Ba-Nại.
Các pháp tướng tịch diệt
Không thể dùng lời bày
Bèn dùng sức phương tiện
V́ năm Tỳ-kheo nói.
Đó gọi chuyễn pháp-luân
Bèn có tiếng Niết-bàn
Cùng với A-La-Hán
Tên pháp, tăng sai khác.
Từ kiếp xa vẫn lại
Khen bày pháp Niết-bàn
Dứt hẳn khổ sống chết
Ta thường nói như thế.
39. Xá-Lợi-Phất phải biết!
Ta thấy các Phật tử
Chí quyết cầu Phật đạo
Vô lượng ngh́n muôn ức
Đều dùng ḷng cung kính
Đồng đi đến chổ Phật
Từng đă theo các Phật
Nghe nói pháp phương tiện
Ta liền nghĩ thế này:
Sở-dĩ Phật ra đời
Để v́ nói Phật huệ
Nay chính đă đúng giờ.
40. Xá-Lợi-Phất phải biết!
Người căn chậm trí nhỏ
Kẻ chấp tướng kiêu mạn
Chẳng thể tin pháp nầy.
Nay ta vui vô úy
Ở trong hàng Bồ-tát
Chính bỏ ngay phương tiện
Chỉ nói đạo Vô-Thượng.
Bồ-tát nghe pháp đó
Đều đă trừ lưới nghi
Ngh́n hai trăm La-Hán
Cũng đều sẽ thành Phật.
Như nghi thức nói pháp
Của các Phật ba đời
Ta nay cũng như vậy
Nói pháp không phân biệt.
Các đức Phật ra đời
Lâu xa khó gặp gỡ
Chính sử hiện ra đời
Nói pháp này khó hơn,
Vô lượng vô số kiếp
Nghe pháp này cũng khó,
Hay nghe được pháp này
Người đó cũng lại khó,
Thí như hoa Linh-thoại
Tất cả đều ưa mến
Ít có trong trời, người
Lâu lâu một lần trổ.
41. Người nghe pháp mừng khen
Nhẫn đến nói một lời
Thời là đă cúng dường
Tất cả Phật ba đời
Người đó rất ít có
Hơn cả hoa Ưu-đàm.
Các ông chớ có nghi
Ta là vua các pháp
Khắp bảo các đại chúng
Chỉ dùng đạo nhứt thừa
Dạy bảo các Bồ-tát
Không Thanh-Văn đệ tử.
42. Xá-Lợi-Phất các ông!
Thanh-Văn và Bồ-tát
Phải biết pháp mầu này
Bí yếu của các Phật.
Bởi đời ác năm trược
Chỉ tham ưa các dục
Những chúng sanh như thế
Trọn không cầu Phật đạo
Người ác đời sẽ tới
Nghe Phật nói nhứt thừa
Mê lầm không tin nhận
Phá pháp đọa đường dữ.
Người tàm quư trong sạch
Quyết chí cầu Phật đạo
Nên v́ bọn người ấy
Rộng khen đạo nhứt thừa.
Xá-Lợi-Phất nên biết!
Pháp các Phật như thế
Dùng muôn ức phương tiện
Tùy thời nghi nói pháp
Người chẳng học tập tu
Không hiểu đặng pháp này.
Các ông đă biết rơ
Phật là thầy trong đời
Việc phương tiện tùy nghi
Không c̣n lại nghi lầm
Ḷng sanh rất vui mừng
Tự biết sẽ thành Phật.
KINH DIỆU-PHÁP LIÊN-HOA
_____________
QUYỂN THỨ NHỨT
Một sáng chiếu phương Đông, thể diệu toàn bày, Chẳng phải chổ suy lường mà suy lường được, thầm hiểu ở trong ḷng, phương tiện truyền bày một đạo nhă hương trời.
Nam mô Pháp-Hoa hội Thượng Phật Bồ-tát (3 lần)
Thế-Tôn hiện điềm tốt, Di-Lặc nghi tướng lành, Văn-Thù v́ chúng rộng phô bày: Phật xưa phóng hào quang. Ba phen mời đấng Pháp-Vương v́ nói hương Diêu-Liên.
Nam mô quá khứ Nhựt-Nguyệt Đăng-Minh Phật (3 lần)
___________________
Thích nghĩa:
(1) PHƯƠNG TIỆN: Phương chước hay phương pháp tiện lợi dễ-dàng.
